Reactie op NRC-artikel “Met de prikkelplattegrond het museum in”

Stichting Onbeperkt Genieten

We zijn blij dat NRC aandacht besteedt aan prikkelarme cultuur. Die aandacht is belangrijk, want steeds meer musea, theaters en festivals zoeken naar manieren om hun aanbod toegankelijker te maken voor mensen die snel overprikkeld raken. Dat is geen niche, maar een groeiende groep bezoekers voor wie een cultuurbezoek nu vaak nog te belastend is.

Tegelijkertijd laat het artikel zien hoe complex dit onderwerp is. Prikkelarme cultuur gaat namelijk over veel meer dan het wegnemen van geluid of licht. Het gaat over autonomie en regie: mensen de mogelijkheid geven om op hun eigen tempo, in hun eigen intensiteit, cultuur te beleven. Dat kan met kleine aanpassingen. Denk aan rustmomenten, duidelijke informatie of flexibele bezoekersroutes – die juist bijdragen aan een rijkere en inclusievere ervaring.

De vraag is dus niet of prikkelarme cultuur “nodig” is, maar hoe we de cultuursector kunnen helpen om werkelijk inclusief te worden. De nuance dat de hersenen “nog evenveel prikkels aankunnen als vijftig jaar geleden” mist de kern van het probleem: het gaat niet om wat mensen kunnen verdragen, maar om de drempels die maken dat velen afhaken voordat ze überhaupt een museum of theater binnenstappen.

Sinds onze oprichting in 2016 werkt Stichting Onbeperkt Genieten samen met meer dan tachtig culturele instellingen aan precies dat doel: drempels verlagen, bewustwording vergroten en medewerkers trainen om prikkelarme ervaringen vanzelfsprekend te maken. Dat doen we niet als commercieel product, maar vanuit de overtuiging dat cultuur voor iedereen toegankelijk hoort te zijn.

Prikkelarme cultuur is geen beperking van kunst, maar een verrijking van het publiek. Het maakt de sector niet stiller, maar opener.